Ünlü daralması nedir ve örnek?
Türkçede, a, e ile biten fiillerin şimdiki zaman kipinde, a ünlüleri hem telaffuzda hem de yazımda ı, u’dur. E ünlüsü i, ü olur: başlar ( Ünlü daralması nedir? Örnekler, featuresay-yor>say(ü)yor.understand-tir>understand(ı)yor.live-tir>age(ı)yor.ar(a) – yor >ar(ı)yor.kan(a) – yor >kan(ı)yor.tuzl(a) – yor >tuzl(u)yor.yakal(a) – yor >yakal(ı)yor.düşl(e) – yor >Düşler.Daha fazla ürün… Bazı iki heceli sözcüklerde ünlü ile başlayan bir ek varsa ikinci hecedeki dar ünlüler atlanır: ağız / ağız, alın / alın, çığlık / bağırsak, ben / benzi, beyin / beynimiz, boyun / boyun, yan / yan, burun / burunlar, burun / burunlar, göğüs / göğüs, kalp / yürek, göbek / göbek, oğul / oğul; dönüş- / dönüş-, … Ünsüz benzeşmesi veya ünsüz uyumu, Türk dilbilgisinin fonetik olgularından biridir. Bu kurala göre, her sözcüğe eklenen ve ünsüz harfle başlayan türetme ve çekim ekleri, ondan önceki harf sert ünsüz ise sert harfle, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüzle başlamalıdır: dolapta, aşçıda, kitapçıda, vb. Pazartesi (Pazar + next = “e” ünlüsü atıldı.) Cumartesi (Cuma + next = “e” ünlüsü atıldı.) Kaynanaya (mother-in-law + ana = “ı” ünlüsü atıldı. Kahvaltı (kahve + six = “e” ünlüsü atıldı.) Bu, a ve e ünlüleriyle biten kelimelerde şimdiki zaman eki -yor’un neden olduğu bir daralmadır. İki başka kelime de ünlü daralmasına uğrar; “eat” ve “mean” kelimeleri de ünlü daralmasına uğrar. Örneğin, kişisel zamir olan “I” sözcüğüne datif eki eklenirse, “Ben – e” Bana değil şeklinde yazılır ve telaffuz edilir. Aynı şekilde, “You” zamiri de “Sana” şeklinde yazılır. Ünlü değişimine bir örnek, “E” harfinin “A” harfine dönüşmesidir. “görbil-im ⇒ görebiliyorum” (ünsüz değişimi) “de-yor-lar ⇒ onlar diyorlar” (ünlü daralması) “ben-e ⇒ bana” (ünlü değişimi) Parçada birleşen ünsüz yoktur. d) Birleşik eylemler nedeniyle şöhretin azalması: Sabır – Hareket > Sabret. Bunlar ünlü düşmesi, ünlü türetmesi ve ünlü daralmasıdır. Ünsüzlerde gözlenen ses olayları beş ana gruba ayrılır. Fiillerden türetilen isimlerde, fiil köklerinden türeme ekleriyle isme dönüşen bazı sözcüklerde görülür: uyumak > uyumak (u düştü) kıvrılmak > kıvrılmak (düştüm) düşmek > devrim (düştüm). İki kelime birleştiğinde, bazen üç sesli harf düşmesi meydana gelir. İlk kelimenin sonu ve ikinci kelimenin başlangıcı sesli harf ise, bu kelimelerdeki çarpışan iki sesli harften biri düşer. Bu duruma “aşınma” da denir. Ünlü daralması, Türkçede geniş ünlülerin dar ünlülere dönüştüğü bir ses olayıdır. A veya e ünlüleriyle biten bir fiile -yor eki eklendiğinde, fiilin son hecesindeki ünlü ı, i, u veya ü ünlülerinden birine dönüşür: hide + yor > hides. wish + yours > wishs. celebrate + celebrate > celebrates. “Bağrı” sözcüğünde ünlü düşmesi (bağrı Ünsüz türemesi, Arapça kökenli kelimelerin Türkçede ünlü ile başlayan bir ek almasıyla veya başka bir kelimeyle birleşip ünsüz harfin kelime sonunda tekrarlanmasıyla oluşan ses olayıdır. Örneğin, ara + yor à ara sözcüğüne -yor eki eklenirse, kökteki “a” harfi “ı” harfine dönüşür. Ünlü düşmesi veya hece düşmesi ses olayı da bir ünlü değişimini gösterir. Örneğin, iki ünlünün bir araya gelmesini önlemek için “ne + principal à how” olur. Öte yandan, tek heceli say ve eat fiillerinde, i ünlüsü şu ifadelerde de yazılır: say, say, say, let’s say, so; eater, by eating, eating, let’s eat, eat, if we eat, eat, vb. Ancak, örneğin, söylediğinizde, kelimelerdeki e harfi yazımda korunur. Shift (daralt) Not: Türkçede “ye-, de-, ne” sözcüklerinin bazı kullanımlarında, kaynaşmış y ünsüzünden önceki geniş ünlüde daralma vardır. Bunların dışındaki sözcüklerde, kaynaşmış “y” ünsüzünden önceki geniş ünlüde daralma yoktur. Dilimizdeki kelimeler ek aldığında kökleri değişmez. İki kelime için bu kural geçerli değildir. Buna göre, “I, you” kelimelerine -e (dative) eki eklendiğinde, kökteki e sesleri a’ya dönüşür ve bu ses olayına “ünlü değişimi” denir. “Ben + e – bana” kelimesi bir ünlü değişimi örneğidir. Tavsiyeli Bağlantılar: Öğrenci Vizesi Nereden Alınır5.sınıf ünlü düşmesi nedir?
Ünsüz benzeşmesi ne demek 5. sınıf?
Ünlü düşmesi ne örnek cümleler?
Yiyecek ünlü daralması mı?
Ünlü değişimi nedir örnek?
Bana ünlü daralması mı?
Sabrı ünlü düşmesi mi?
5. sınıfta kaç tane ses olayı vardır?
Uyku hangi ses olayıdır?
Ünlü düşmesinin diğer adı nedir?
5.sınıf ünlü daralması nedir?
Kardeş hangi ses olayı?
Ünlü değişmesi nedir ve örnekleri nelerdir?
Deyince hangi ses olayı vardır?
Ünsüz daralması nasıl olur?
Bana sana hangi ses olayı?